MEB Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair

Psikoloji bilimi ve uygulama alanları, tüm dünyada yasal sınırları net bir şekilde çizilmiş, bağımsız bir çalışma alanıdır. Dünya genelinde eğitim psikolojisi, okul psikologluğu veya danışmanlık gibi uzmanlık alanları, psikoloji bölümlerinin yüksek lisans programları olarak yapılandırılmaktadır. Ancak ülkemizde, eğitim alanında yürütülen danışmanlık çalışmalarının bir yüksek lisans programı yerine, ayrı bir bölüm olarak lisans düzeyinde açılması, alanda bitmek bilmeyen bir sorun yumağına neden olmaktadır.

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı gibi kurumların birbirinden bağımsız yönetmelik ve uygulamaları, kapsayıcı bir yasanın eksikliği nedeniyle psikolojinin uygulama alanlarında çatışma ve belirsizlikler yaratmaktadır. Devlet ciddiyeti, herhangi bir mesleğin uygulama alanlarının yasal olarak açık ve net bir şekilde tanımlanmasını gerektirir. Ancak psikologlar, on yıllardır Psikologlar Meslek Kanunu için mücadele etmekte, buna karşın devlet kurumları bu konuda adım atmakta isteksiz davranmaktadır.

03.01.2025 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan "MEB Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile özel öğretim kurumları arasında "Rehberlik ve Psikolojik Danışma Merkezi" tanımı getirilmiş, yönetmeliğin devamında ise bu merkezlerin kurulmasına ilişkin esaslara ve merkezlerde görev alacak personel ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.Türk Psikologlar Derneği’nin görüşü alınmaksızın hazırlanmış, ucu açık ve belirsiz maddeler içeren ve bu nedenle suistimale açık bir yapıya sahip olan yönetmelik, aşağıda sıralanan ciddi sorunlara yol açmaktadır.

1- Psikologlar Meslek Kanunu’nun olmaması, ruh sağlığı alanında standartların sağlanmasını engellemekte ve mevcut yönetmelik aynı sorunları yeniden üretmektedir.

2- Psikolojik sağlık alanındaki meslek tanımlarında belirsizlikler bulunmaktadır; bu yönetmelik ise bu belirsizlikleri gidermemektedir.

3- Yönetmelikte, psikologların "isteğe bağlı" olarak görevlendirilebileceği belirtilmiştir. Oysa psikologlar, psikolojik hizmet sunan tüm kuruluşların asli elemanlarıdır. Mesleklerini icra etmede hem yetkin hem de yeterlidir.

4- Psikologlar, yönetmelikte belirtilen görevleri gerçekleştirme konusunda yetkindir. Uzman öğretici unvanı/eğitimi şartı getirilmesi uygun değildir. Psikologlar, ek bir eğitim almaya gerek kalmadan kendi unvanlarıyla bu merkezlerde çalışabilir.

Biz, Türk Psikologlar Derneği olarak, genç işsizliğinin ülkemiz gençleri ve aileleri üzerinde yarattığı sorunların farkındayız. Afetlerde ve bilimsel etkinliklerde dayanışma içinde çalıştığımız meslek gruplarıyla, sistemin yarattığı sorunlar nedeniyle karşı karşıya gelmekten büyük üzüntü duyuyoruz. Ülkemizde herhangi bir lisans programından mezun olmuş tek bir gencimizin bile işsizlik sorunu yaşamasını arzu etmeyiz. Psikoloji ve Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans mezunları arasında devlet kurumlarının çözüm üretmeyerek neden olduğu çatışmanın, yine bu çatışmaya zemin hazırlayan devlet kurumları tarafından çözülmesi gerektiğine inanıyoruz. 

Dünyanın saygın bilim kuruluşları tarafından geleceğin bilim dalları arasında gösterilen psikoloji bilimi, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından psikiyatrinin yardımcı bir elemanı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından rehberlik ve psikolojik danışmanlığın destekçisi, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ise sosyal hizmetlerin bir tamamlayıcısı olarak görülmektedir. Oysa devlet aklı, lobicilik faaliyetlerinin etkisiyle değil, bilimin ışığında karar almalıdır. 

Ülkemizde acilen psikoloji bilimi ve ilgili alanların lisans ve lisansüstü eğitim programlarının uluslararası standartlara uygun şekilde yeniden yapılandırılması, meslek yasasının çıkarılması ve alanımızda giderek büyüyen genç işsizliğine yönelik uzun vadeli sosyoekonomik planlamaların yapılması gerekmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu’nu, bu kangrenleşen soruna birlikte ve ivedilikle çözüm bulmaya davet ediyoruz.